The D-Day Story, Portsmouth
Portsmouth was het zenuwcentrum van de verbindingen met de voornaamste inschepingsgebieden voor de grootse invasie die de wereld ooit heeft gekend en die we allen kennen als D-Day. De invasievloot voer van Falmouth over Plymouth, Portsmouth tot Harwich met als doel de bevrijding van Europa. Niet verwonderlijk dat er in Portsmouth een museum gewijd was aan D-Day. Op 30 maart dit jaar heropende het onder de nieuwe naam, The D-Day Story, na een 5 miljoen £ GBP vernieuwing die bijna twee jaar duurde.
Het verhaal wordt verteld in drie delen: de voorbereiding (Preparation), D-Day en The Battle of Normandy en het legaat (Legacy) met The Overlord Embroidery. Er wordt gebruikgemaakt van voorwerpen, interactie en videobeelden. Meer aandacht nu ook voor persoonlijke verslagen en verhalen van veteranen over de epische dag.
De voorbereiding was van levensbelang, landingen op stranden hadden nog nooit plaatsgehad op een zo’n grote schaal – meer dan 150.000 troepen uit dertien landen zouden moeten samenwerken – en schepen, landingsvaartuigen en vliegtuigen moesten ingezet worden. Soldaten die reeds jaren dienst hadden, moesten nieuwe technieken aangeleerd krijgen en kregen nu speciaal voor D-Day ontwikkeld materiaal in handen. The BARV Sherman, die je in het museum ziet, was er een van. Een “Beach Armoured Recovery Vehicle” dat gebruikt werd om de stranden te ontdoen van stukgegaan rijdend materiaal. Ook aandacht is er voor de bevolking van Hampshire waar de meeste troepen die de overtocht zouden maken maanden verbleven en trainden. De straten in The South East waren letterlijk gevuld met manschappen en hun materiaal. Ze allemaal voeden was ook een huzarenstukje en vergde vele extra inspanningen van onder meer de lokale landbouw. Tot slot was het verzamelen van nuttige informatie ook van levensbelang. Waar de invasie zou plaatshebben was een beslissing die enorm veel tijd nam. Er waren geheime operaties in Europa zelf en er was hulp van de Franse Resistance. Ook komen we te weten dat vanaf 1942 de BBC-radio een oproep deed aan al zijn burgers om vooroorlogse foto’s of prentbriefkaarten van hun vakanties aan de Franse kust op te sturen. Er zouden er zo’n 10 miljoen zijn binnengekomen! Zodoende koos men niet voor de zwaarbewapende Atlantic Wall rond Calais, maar vond men in Normandië een breed genoeg frontstrand. Ook in het deel voorbereiding een vlot visueel beeld over Mulberry en Pluto, de kunstmatige haven die in stukken over het Kanaal werd gevoerd en de pijplijn voor brandstof. Hier weer het gegeven dat men te doen had met mensen met enorme verbeelding en materiaal om dit te verwezenlijken.
In het deel D-Day en Battle vind je buiten de uitgebreide filmdocumenten ook persoonlijke objecten met een verhaal. Zo is er Harry Backwell die bij de landing op Gold Beach dacht dat hij op een mijn lag. Het bleek echter te gaan om een doodgewone sauspan. Harry gebruikte het ding gedurende de rest van de oorlog om warm water te maken om zich te scheren. Niet ver van deze legendarische pan zie je ook de speciale ‘knobkerrie’, een stok gebruikt door Beachmaster Colin Maud. Een Beachmaster organiseerde de troepen- en materiaalbewegingen wanneer ze aan land kwamen. Colin gebruikte het op Juno Beach en in 1962 werd de stok ook gebruikt in de film ‘The Longest Day’. De destructie van Normandië en de miserie die de lokale burgers meemaakten, vervolledigen dit deel.
De nalatenschap of The Legacy is in feite in twee delen weergegeven. Je hebt het verhaal over D-Day dat het leven veranderde van degenen die deelnamen en degenen die hun leven lieten. Wat betekende dit voor de veteraan? Hoe wordt de campagne nog herinnerd? Ook aandacht voor de soldaten die na de oorlog terugkwamen en opnieuw hun plaats in het ‘normale’ leven moesten innemen. Meer dan een demobilisatiekostuum kregen ze veelal niet.
In het tweede stuk over de erfenis van D-Day komen we bij The Overlord Embroidery. Overlord was de codenaam voor de invasie. The Embroidery is het verhaal van de landing, voorbereiding en een hulde aan allen die deelnamen. Het borduurwerk was een opdracht in 1968 van Lord Dulverton, die zijn inspiratie zocht in de Bayeux Tapistry. Het design kwam van Sandra Lawrence en het werd uitgevoerd door 25 vrouwen van The Royal School of Needlework. Het werd voltooid in 1974, is 83 meter lang en heeft 34 panelen. Elk paneel is 2,4 meter breed en 0,9 meter hoog en vertelt een verschillend deel van het D-Day-verhaal. Paneel 1 gaat over het begin van de Tweede Wereldoorlog en vanaf paneel 2 begint de chronologische geschiedenis. Paneel 17 heeft iets speciaals. Hier zie je Bill Millin, de persoonlijke doedelzakspeler van Lord Lovat, de aanvoerder van de speciale commando-eenheid die verscheen in de historische samenkomst bij Pegasus Bridge met het bataljon Oxford & Buckinghamshire Light Infantery onder bevel van majoor Howard. In het originele borduurwerk had Millin een stalen helm op, maar toen hij op bezoek kwam, protesteerde hij tegen Lord Dulverton dat de commando’s alleen groene baretten droegen. Zo werd dit nog rechtgezet in een tweede versie.
Het museum is dagelijks open en is goedgelegen bij het Southsea-gedeelte van Portsmouth. Je moet wel betalen voor de parkings die eigendom zijn van de stad. Binnenin vind je een degelijk cafetaria, toptoiletten en een uitgebreide souvenirwinkel.
Alle info: www.thedaystory.com
Niet ver van het museum is Southsea Castle dat we verleden jaar reeds besproken. Vanaf de wandeldijk heb je ook een prachtig zicht op The Solent met zijn druk scheepsvaartverkeer en het eiland Wight.
In Portsmouth kom je gemakkelijk vanaf Dover via de ring rond Londen. Dover zelf is vlot te bereiken met de ferry’s van DFDS die je er zowel vanaf Calais als vanaf Duinkerke brengen. Je kan de twee aangenaam combineren. Info: www.dfds.com
