De ‘Ondergrondse’ van Saumur
Neen hoor, geen metro onder Saumur en omgeving, maar in dit deel van het laagland van de Loire is het al tufsteen wat de klok slaat. Tufsteen en mergel werden al heel vroeg gebruikt om huizen, kastelen en kerken te bouwen, maar de ondergrondse wereld werd ook efficiënt uitgebeiteld. Onder de vlaktes en de berghellingen ligt een van de uitgestrektste en bijzonderste onderaardse stelsels van Europa. Het bestaat uit meer dan 1500 km aan gangen, grotten en zelfs dorpjes. Een bewoonde en soms geheime wereld, een geschiedenis van cultuur in kalksteen.
Vanaf Saumur vertrekt er zelfs een ‘Grotwoningenrondrit’. De lengte is 52 km en het thema is het leven in en rond de grotten. Sommige grotwoningen dateren uit de 12de eeuw en zijn sindsdien nauwelijks veranderd.
Om een mooi overzicht te krijgen van wat je hier ondergronds kan vinden heeft ‘Saumur Troglonature’ iets buiten de stad een toeristische site in drie delen, die je gemakkelijk in een dag kan bezoeken.
Het Paddenstoelmuseum (Le Musée du Champignon) kan je het beste als eerste doen. Het is opgericht in 1978 en is geopend van midden februari tot midden november. In 12 etappes ontdek je op verrassende wijze de cultuur van champignons. Het unieke museum voert de bezoeker door een labyrint van kalksteengrotten. Er is een tentoonstelling van bijna 220 soorten: van Parijse champignons tot shiitake over de grote pleurotes. Er is ook een verzameling fossiele exemplaren die is gevonden in de grotten.
In de streek worden al sinds een eeuw paddenstoelen gekweekt. Een ideale wereld met de duisternis, een vochtigheidsgraad van 90% en een constante temperatuur van 14 °C. Je komt er alles te weten over de verschillende manieren van kweken: zowel het kweken op bedden, in kisten of in zakken. Ongeveer 75% van de gekweekte champignons in Frankrijk is afkomstig uit Anjou. De vochtige, donkere grotten vormen een perfecte omgeving voor de champignons de Paris, zo genoemd, omdat ze voor het eerst werden gekweekt in verlaten mijnen in de buurt van Parijs.
Voor site twee kan je gerust je dikke trui aanhouden, want we gaan weer ondergronds. ‘Pierre et Lumière’ is het recentste miniatuurpark in Europa. In een schitterende ondergrondse omgeving zijn de mooiste kerken, steden, dorpen en kastelen van de Anjou-Touraine in zacht tufkrijt uitgesneden. Meer dan 20 plaatsen kom je tegen die tot in de kleinste details zijn gebeeldhouwd door een lokale kunstenaar, soms direct in de wand. Een educatieve en kunstzinnige ontdekkingstocht voor iedereen om de architectonische rijkdom van het Loiredal op een andere manier te leren kennen.
Voor site drie gaan we weer bovengronds. Les Jardins du Puygirault laten je in 14 stops de geschiedenis van de moestuin ontdekken. Iedere plek vertegenwoordigt een ander tijdperk of een andere regio in de wereld met de bijbehorende verschillende stoffen in de bodem en de meest uiteenlopende afbakeningen, omheiningen en heggen. Kortom, een biodiversiteit aan planten, door de mens ontdekt, gevonden en gekweekt.
Er is een toegangsticket voor de drie sites, maar je kan ze ook afzonderlijk bezoeken. De sites liggen naast elkaar, er is genoeg parkeergelegenheid.
Niet alleen zijn de grotten in trek bij champignontelers, ook de wijnindustrie heeft haar weg ondergronds gevonden. Het is de ideale bewaarplaats voor zowel flessen als vaten. Om dit te ontdekken is Caves Ackerman in Saint-Hilaire-Saint-Florent (een voorgemeente van Saumur) prachtig. Jean-Baptiste Ackerman kwam uit Brussel en is een pionier in bruisende Loirewijnen. Hij richtte in 1811 het befaamde Maison op in de spectaculaire, in tufsteen uitgegraven kelders. Hij nam in deze regio het initiatief voor het maken van Saumur Brut en Crémant de Loire volgens de traditionele methode. Ackerman heeft hier een labyrint van 7 km.
Op geregelde tijdstippen neemt een gids je mee ondergronds. Je leert de familiegeschiedenis kennen, de procedure via de ‘Méthode Traditionnelle’ en je komt opslagruimtes tegen.
Bekijk de talrijke affiches uit de vorige eeuw, geniet van amusement en spelletjes voor de hele familie. Het eeuwenoude spel ‘Boule de Fort’ is een soort spel met bowls (het Engelse jeu de boules, dat we al eens op tv zien), je kan er een familiewedstrijd van maken.
Samen met de koninklijke abdij van Fontevraud selecteren ze artiesten wiens kunstwerken in tijdelijke tentoonstellingen de locatie verfraaien.
De karakteristieke cuvées kan je na je bezoek bovengronds proeven in de grote Ackermanwinkel.
De wijngaarden van Anjou, Saumur en het nabijgelegen Touraine geven een rijk palet aan wijnen: mousserende en zoete wijnen rond Saumur, wit en rosé uit de Anjou. Ongeveer twintig minuten rijden vanaf Saumur brengt je in de robuuste rodewijnregio van Bourgueil en Saint-Nicolas-de-Bourgueil. Eindeloos strekken de wijngaarden zich uit langs beide oevers van de Loire. Het Loiredal is qua productieomvang het op vier na grootste wijngebied van Frankrijk.
Tekst en foto’s: G. Charrin
