Zonnebeke en ‘den Groote Oorlog’

De corona-uitbraak zal zeker een invloed hebben op ons reisgedrag. Ik ben geen helderziende en ben helemaal niet in het bezit van een glazen bol, toch ga ik ervan uit (ik maakte deze kroniek vroeg in april) dat veel mensen op de rem zullen staan om verre oorden op te zoeken en het houden bij de landen rondom ons en velen ook binnen de landsgrenzen zullen blijven.

De grote vraag en interesse voor de Eerste Wereldoorlog is misschien al wat over zijn hoogtepunt, maar toch blijft het een boeiend uitgangspunt voor een tripje in eigen land. Trouwens, er komen nog altijd tentoonstellingen en sites bij, of een grote opfrissingsbeurt met talrijke nieuwigheden zoals bij het “MMP1917”, gelegen in het kasteelpark Zonnebeke.

MMP1917 is het Memorial Museum Passchendaele 1917 dat 16 jaar geleden ontstond. Gedurende de winterperiode zijn er een aantal nieuwigheden geïnstalleerd en in februari 2020 werd het vernieuwde museum officieel ingehuldigd.

Voorzitter van het museum en schepen van Zonnebeke, Joachim Jonckheere, gaf aan dat in 2019, een jaar na de 100-jarige herdenking van Wereldoorlog Eén, meer dan 125.000 bezoekers de weg vonden naar het museum. Het is dus zeker relevant om te blijven inzetten op herdenking. De plannen voor de toekomst steunen op het thema wederopbouw met als kernwaarden: “Experience, Reflect, Remember” (Beleef, Reflecteer en Herdenk).

Steven Vandenbussche, directeur MMP1917, gaf verder toelichting bij de verschillende nieuwigheden.

Het museum heeft op zolder nog ongeveer 12.000 objecten. Een deel wordt nu gebruikt voor een dynamische tentoonstelling, steeds met andere thema’s. De eerste tijdelijke tentoonstelling “In Goede Handen” ging van start in februari en verduidelijkt hoe het museum deze stukken bewaart en beheert: zorg voor het erfgoed en de collectie.

Een kindvriendelijk product is het nieuwe familieparcours waarin Lisa en haar neefje Louis op stap gaan door het museum. Ze laten zich begeleiden door Maurice, het museumratje, en aan de hand van een luisterspel en plooikaarten gaan ze op ontdekking door het museum. Onderweg voeren ze allerlei leuke opdrachten uit. Er is een versie zowel voor kinderen van 6-9 jaar als voor de groep tussen 9-12 jaar.

Nieuw is ook het diorama met de focus op de Belgische hulptroepen tijdens WOI, de ondersteuning van de geallieerden.

Persoonlijke verhalen van gesneuvelde soldaten tijdens de slag van Passendale is ook een nieuwigheid. De eerste soldaat die besproken wordt, is G. F. Warwick. Via historisch onderzoek en hulp van de familie gaat men dieper in op het sociale en familiale aspect van de overledene. Objecten komen trouwens van de familie zelf.

Tot slot is er “Voor Altijd”, een tentoonstelling in samenwerking met CWGC. Geert Bekaert, directeur van CWGC voor Centraal-Europa is zelf afkomstig uit de streek (Beselare) zorgde ervoor dat een aantal nieuwe tentoongestelde voorwerpen uit het archief van CWGC in het Verenigd Koninkrijk naar Zonnebeke konden komen. Je ontdekt het verhaal van de commissie, de zorg om de doden en het onderhoud van de begraafplaatsen. Het museum bevindt zich in het kasteel, te midden van het prachtige Kasteelpark in Zonnebeke. Er is parking voorzien. In het park en in de omgeving vind je voor de lunch enkele leuke brasseries.

Alle info: http://www.passchendaele.be/

Je kan het MMP1917 gerust bezoeken samen met enkele andere sites rond Zonnebeke. Je hoeft er niet ver voor te rijden. Enkele km buiten Zonnebeke ligt Tyne Cot CWGC, de grootste militaire Britse begraafplaats in de wereld met duizelingwekkende cijfers. Bijna 12.000 zerken, meer dan 8000 zijn onbekend en op de omliggende muur de naam van 35.000 soldaten die geen bekend graf hebben en stierven tussen augustus 1917 en het einde van de oorlog. Sinds 2007 is er een bezoekerscentrum. Oorspronkelijk begonnen als kleine begraafplaats op een oude Duitse verdedigingspost met 340 graven werd het na de oorlog tot 1921 gebruikt voor de lichamen uit de omliggende velden. Waarvan de naam Tyne Cot is afgeleid? Wel, op de plaats waar nu de begraafplaats is, stond een schuurtje. In het Engels spreekt men soms over een cottage en dat werd door de soldaten afgekort tot cot. Verder is de Tyne de naam van de rivier die in Noord-Engeland stroomt.

Vanaf hier kan je tegen de klok in rijden via Poelkapelle en Langemark om St.-Juliaan te bereiken. Op het marktplein van Poelkapelle bevindt zich het monument, opgericht ter nagedachtenis van jachtpiloot-kapitein Georges Guynemer. Hij behoorde tot het Escadrille des Cigognes (ooievaars) en verdween spoorloos na een vlucht boven Poelkapelle in september 1917. Zijn stoffelijk overschot werd nooit gevonden, ook niet door een Nederlandse helderziende die er in 1959 zijn werk van wilde maken.

Hier vind je artistiek een van de meest geslaagde beeldhouwwerken over de Grote Oorlog, The Brooding Soldier, een Canadian Forces Memorial ter ere van de Canadezen die hier in april 1915 tijdens de eerste grote gasaanval van de Duitsers verbleven. Van de 18.000 manschappen stierven er 2000. Het 11 meter hoge monument uit een stuk dateert uit 1921 en is opgetrokken uit graniet van de Vogezen. Een reusachtige soldatenfiguur die rust op een omgekeerd geweer: “Rest on your arms reversed”. Het beeld staat middenin een klein, prachtig verzorgd park met enorme cipressen.

In de hal van het MMP1917-museum is er een afdeling van de toeristische dienst met genoeg brochures over de streek, ook over de streekbieren!

Foto The Brooding Soldier: © Westtoer

Tekst en foto museum: A. Charrin