Lekker Tongeren
“Ars longa vita brevis”, een bekend Latijns spreekwoord, “Kunst blijft lang, maar het leven is kort”. Alleen de kookkunst bij de Romeinen lijkt erg vergankelijk. De beeldhouwkunst van de Romeinen kunnen we nog altijd in musea bewonderen en ook de Latijnse literatuur en poëzie worden tegenwoordig nog doorgenomen. De uitingen van hun kookkunst echter gingen bijna zo snel verloren als men ze doorslikte. De kookkunst van de Romeinen had lang een slechte reputatie, feestmalen werden afgedaan als decadente uitspattingen en verder doodgezwegen. Toch waren het fanatieke gourmets. Met ruwweg een periode die 1000 jaar omvatte, veranderden hun gewoontes en smaken ook. Met een basis van olijfolie, vis, groenten en kruiden waren ze een beetje de origine van de moderne Europese mediterrane keuken. Hun expansie gaf de Romeinen een diversiteit en variëteit in producten die ze vonden in een drietal continenten, waar alleen in de “nieuwe wereld” ingrediënten ontbraken zoals tomaten, aardappelen, thee of koffie. En ja, zij hadden ook hun “Jeroen Meus”. Marcus Apicius was een Romein die gerechten verzamelde en ze beschreef in de eerste eeuw n.C. In Tongeren vonden de Romeinen een vruchtbare bodem en een goed klimaat. Na al die jaren zit de levenskunst van het tafelen met smaakvolle kwaliteitsproducten nog altijd ingebakken in de oudste stad van het land. Geniet mee van de smaken van vroeger en nu!
Waterkers is een echte inheemse waterplant die je terugvindt in sloten en op waterkanten. Het is een veeleisende plant die bijna alleen wil groeien in helder, kalkrijk, stromend water. Rond 1900 ontstond rond Tongeren een heuse waterkersteelt. Het Tongerse dorpje Lauw is de thuishaven van waterkersbedrijf Sint-Lucie. Sint-Lucie is de naam van de bron. De familie Vansimpsen is al de derde generatie waterkerstelers. Waterkers is een product van de bovenste plank, caloriearm, vol vitaminen en mineralen. De unieke smaak geeft heel wat pit aan salades, soepen en sauzen. Het is een erkend Tongers streekproduct. Van maart tot september organiseert het bedrijf groepsrondleidingen. Maak zelf eens een pittig waterkerssoepje …
Ingrediënten
2 bosjes waterkers, 2 preiwitten, 1 aardappel, 1,5 l kippenbouillon, 2 dl melk, peper en zout
Bereiding
Snij de prei grof en de aardappel in blokjes. Snij de waterkers fijn, inclusief de steeltjes. Breng de bouillon en de melk aan de kook. Voeg de gesneden prei en de aardappelblokjes toe. Kruid en breng alles opnieuw aan de kook, dek af en laat 25 min. zacht koken op een laag vuur. Voeg de waterkers toe en mix de soep heel fijn.
Van waterkers naar bier is niet zo’n grote stap. In Tongeren drink je bier zoals de Kelten, die hun bier al een bittere toets gaven. La Cress is een degustatiebier van hoge gisting met een kruidige toets door tijdens het kookproces waterkerszaad toe te voegen. De bitterheid van de waterkers wordt in balans gehouden door Belgische hopsoorten.
Info: www.sint-lucie.be en www.lacress.be
Maak in Tongeren ook kennis met Anna, Fleur en Kamiel. Zij zijn de creaties van drie brouwers achter Brouwerij Polygoon, die sinds enkele jaren een wetenschappelijke out of the box brouwcultuur hanteren. Polygoon is een veelhoek en symboliseert de veelzijdigheid van het bier. Als smaakwiel stelt het dan weer de karakterbeschrijving van het bier voor. Anna is een blond hoppig bier van hoge gisting, Fleur is een fruitig witbier van hoge gisting en Kamiel is het zwaardere geschut, een donker bier van hoge gisting (9,5%), vol en zoetig met een smaak van vanille en koriander.
Anna was de naam van de kat die bij de eerste proefbrouwsels al eens een kijkje kwam nemen. Het drietal ging niet voor traditionele bieren, maar voor bieren met uitschieters, alleen lokaal in Tongeren te verkrijgen en te degusteren in verschillende etablissementen. Info: www.brouwerijpolygoon.be
Tongenaren noemt men ook “Vlaai-eters”. In een traditionele fruitstreek kan het ook niet anders dan dat men gebruikmaakt van fruit en de Limburgse fruitvlaai met latjes of deegdeksel is alom tegenwoordig. Pure nostalgie is echter de traditionele Tongerse suikervlaai. Je vindt ze onder meer elke zaterdag bij de ambachtelijke bakker Baerts in het centrum van Tongeren (Sint-Truiderstraat 34). Op andere dagen is de vlaai te verkrijgen op bestelling.
Breng zeker nog een bezoek aan de streekproductenshop van Toerisme Tongeren. Fruit is niet het enige beroemde gewas in de streek rond Tongeren. Grote bietenvelden liggen harmonieus naast de fruitplantages. Zin in zoet? Dan vind je hier je gading. De Tongerse melocakes zijn puur vakmanschap van een lokale patisserie: een meesterlijke melocake van luchtig eiwitschuim op een krokant koekje en overgoten met een heerlijk laagje chocolade. Je vindt hier ook de Tongerse moppen, een koekje met anijs, honing en kandijsuiker dat zijn oorsprong zag in de 18de eeuw.
Tongeren telt maar liefst 3 restaurants met een Michelinster, maar je vindt er ook hippe eethuisjes en gezellige brasseries. Alle nuttige info vind je in de handige brochure “Foodies Tongeren”, te verkrijgen bij Toerisme Tongeren.
Eindigen wil ik echter op een speciale manier: ver weg van het culinaire, maar nog altijd met een stevige Tongerse link. Op de Grote Markt staat sinds 1866 het standbeeld van Ambiorix. Hij draagt een soort mocassins blijkbaar uit zacht leder gemaakt. Of dit historisch juist is, laten we in het midden, maar misschien was het al een omen naar schoenfabriek Ambiorix? In 1895 begint de familie Steyns met de productie van schoenen in Verviers, maar al voor Wereldoorlog I verhuisde men naar Tongeren. Verschillende generaties van deze familie zetten het ambachtelijke schoenmaken van vooral de klassieke herenschoen verder tot eind jaren ’90, toen een investeringsfirma overnam. Gelukkig werd het rond 2007 opnieuw een familiebedrijf rond de familie Vavedin. Ambiorix is nog altijd de “Rolls Royce” of “Le Creuset” in de schoenindustrie, lederen schoenen die onmiddellijk een comfortabel gevoel geven. Men was bezig met het oprichten van een Visitor Center in Tongeren. Hier ontdek je de historiek van het bedrijf en hoe de schoenen vandaag nog ter plekke en met het grootste vakmanschap gemaakt worden. Zo gauw corona achter de rug is, kan men op afspraak een bezoek brengen.
Tekst en foto’s: G. Charrin