Tussen Caen en Ouistreham te Bénouville, vind je over het Caen kanaal en de Orne rivier twee bruggen.
De oude, ijzeren brug over het kanaal is wereldberoemd en wordt nu Pegasus Bridge genoemd. Pegasus was het embleem van de Britse Airborne divisie. Om de landing op D-Day tot een succes te maken, was het van primordiaal belang deze bruggen ongeschonden in handen te krijgen. Tussen Caen en de zee was dit de enige plaats om het water te overbruggen.
De 6de Britse Airborne divisie kreeg de opdracht de bruggen te heroveren. Er werd geopteerd voor een combinatie van parachutisten en infanterie, die per zweefvliegtuig zouden aangevoerd worden. De infanteristen waren zorgvuldig gekozen en bestonden uit 6 pelotons van elk 30 man, verdeeld over 6 zweefvliegtuigen. Ze kwamen uit het Oxford & Buckinghamshire Light Infantery regiment en hun leider was Major John Howard, voor de oorlog een politieagent in Oxford. Hun naam: D-Compagnie.
De Horsa zweefvliegtuigen werden getrokken door zware bommenwerpers en even na middernacht begon hun missie. Twee toestellen, waaronder het toestel dat Major Howard bemande, kwamen met enorme precisie ongeveer 50 meter van de brug toe. Het verrassingseffect was zo groot dat het lukte de brug na 15 minuten in te nemen. De verliezen waren zeer miniem, maar twee dodelijke slachtoffers, waaronder de tweede in leiding Lt. Den Brotheridge, die de eerste gevallene zou worden op D-Day. Het regiment werd nog meermaals ingezet in de periode, volgend op D-Day en dan waren de verliezen jammer genoeg groter.
Aan de andere zijde van het kanaal was er toen het kleine café Gondrée, het eerste huis dat in bezet Frankrijk werd bevrijd. Het werd een eerstehulppost en hoofdkwartier voor Major Howard tot de versterking er was. Vader Gondrée begon zelfs, nog steeds onder Duits vuur met een Franse vlag te zwaaien en trakteerde de infanteristen op champagne, die hij had begraven, zodat de Duitsers er niet aankonden. Versterking kwam er eerst van de gelande parachutisten en nadien van het nr. 6 commando onder leiding van de excentrieke Lord Lovat. Deze commando’s waren geland op Sword Beach en arriveerden bij de brug met op kop Sgt. Millin, de persoonlijke doedelzakspeler van Lord Lovat. Hij was ook de doedelzakspeler op de begrafenis van Lord Lovat in de jaren 90. Millins originele doedelzak staat nu in het Memorial Pegasus, juist naast het kanaal aan de Avenue du Major Howard. Dit museum geeft een goede kijk op de 6de Britse Airborne divisie. In het open gedeelte van het museum vind je de oude brug en ook een replica van een Horsa-zwever. Na de oorlog was Major Howard nog dikwijls te zien in de buurt van Pegasus Bridge en natuurlijk in café Gondrée. Met zijn expertise begeleidde hij menig battlefield-tour. Hij bezocht ook zeer vaak het graf van Lt. Brotheridge, een persoonlijke vriend. Howard stierf in 2006. Café Gondrée, nog steeds een pleisterplaats voor Engelsen, zeer emotioneel. De uitbaatster: een Gondrée-dochter.
Niet ver hiervandaan, bij de monding van de Orne, lag nog een tweede doel dat koste wat het kost moest ingenomen worden voor het begin van D-Day. Hier lag de batterij van Merville, een ontzagwekkende versterking van de Duitse landmacht bij de Atlantische muur. Deze massieve betonnen bunkers met kanonnen werden gebouwd rond 1943. De zware taak werd toevertrouwd aan het 9de parachutistenbataljon onder leiding van Lt. Kolonel Terence Otway. Van zijn oorspronkelijk 750 manschappen kwamen er maar 150 op de juiste plaats terecht. Velen landden ver van het doel, of kwamen terecht in door de Duitsers onder water gezet gebied. Een van de soldaten die toen omkwamen, was Emile Corteil (een paratrooper). Hij kwam om, samen met zijn hond Glen. Ze liggen samen begraven op de militaire begraafplaats van Ranville. Over de begraafplaatsen van de CWGC zal ik het hebben in mijn laatste deel over Normandië. Na 1 uur werd de batterij, ondanks verschrikkelijke verliezen, toch ingenomen. Een pedagogisch parcours leidt je van de ene bunker naar de andere. Op het einde is er elke 20 minuten een voorstelling van de uitschakeling van de batterij, met geluidseffecten, licht en rook. Zoals Major Howard bij Pegasus Bridge, heeft ook Lt. Col. Otway op het terrein te Merville een buste staan.
Tot slot: een goed boek over Pegasus Bridge is er van Stephen Ambrose, de maker van “Band of Brothers”. Ondanks zijn afkomst, geen typisch Amerikaans “cowboy”-verhaal. Wel een zeer nauwgezet geschiedkundig werk met bovendien een diepe kijk op het menselijke aspect van de verschillende karakters in Howards groep.
(Wordt vervolgd)