Ptuj, Kurent, wijn en koffie
In de derde en laatste reportage over Slovenië is Ptuj de hoofdrolspeler. Ptuj, op ongeveer een halfuurtje rijden van Maribor, ligt ook aan de Dravarivier en is de oudste stad van het land. De geschiedenis van de stad gaat terug naar de Romeinse periode, toen het een autonome Romeinse stadsstaat was onder de naam Poetovio. Op zijn hoogtepunt telde de stad 40.000 inwoners. Nu is dat teruggelopen naar ongeveer 25.000. In de middeleeuwen was het een belangrijke plaats onder het gezag van de Oostenrijkers.
Vanaf de oever van de Drava heb je een mooi zicht op de oude stad, die gedomineerd wordt door het kasteel. Hier hadden Kelten en Romeinen reeds een versterking tot de aartsbisschoppen van Salzburg in de 11de eeuw met het middeleeuwse gedeelte begonnen. ‘De Heren van Ptuj’ en de ‘Lesliedynastie’ waren de volgende eigenaars, gevolgd door de ‘Herbersteindynastie’ tot het kasteel in 1945 genationaliseerd werd. In het kasteel is onder meer het Streekmuseum gevestigd met een enorme collectie aan instrumenten, meubels, wapens en traditionele kunst. Vlaamse wandtapijten behoren tot de collectie. Vele meubels komen ook uit nabijgelegen plaatsen en kastelen. Zeer bijzonder is de collectie van Kurentkostuums. De Kurentovanje is een van de topcarnavals in de wereld, een kruising tussen vruchtbaarheids- en lenteritueel. De Kurenti zijn angstaanjagende figuren in schapenvellen met hoorns, soms rode tongen en bekachtige neuzen. Daarbij dragen ze nog koebellen. Op Vastenavond dwalen ze door de straten om de kwade geesten en ook de winter te verjagen door met een stok op je deur te kloppen. Het schijnt ook aangeraden te zijn om hen iets te geven, anders brengt het je ongeluk. Een kort, maar zeer leuk filmpje over de Kurent kan je bekijken in het toerismebureau. Van het kasteel geraak je via smalle steegjes gemakkelijk in de oude stad. Het Mestniplein is reeds sinds de middeleeuwen het hart van de stad met het neogotische stadhuis dat dateert van juist voor Wereldoorlog I en zijn gotische voorganger verving. Voor de St.-Joriskerk staat een 5 meter hoge Romeinse grafsteen uit witmarmer, die hier in de middeleeuwen werd opgegraven. Gedurende de winter is de zuil echter beschermd tegen de ongure weersomstandigheden door een houten omhulsel waarop je wel de uitleg van het monument vindt. In de middeleeuwen deed het trouwens dienst als schandpaal. Juist tegenover het Romeinse monument is er het 16de-eeuwse Mitra Hotel. Een plaats met veel geschiedenis die je kan ontdekken in de koffielounge. Het hotel heeft namelijk een eigen koffiemerk en koffiebranderij. Alle kamers hebben ook een geschiedkundige naam, meestal Romeins. Aan de rand van de oude stad, niet ver van de rivier, is er nog het Minorietenklooster. De orde overleefde de vervolgingen van respectievelijk Jozef II rond 1780 en de nazi’s en verblijven nog steeds in het klooster. De barokgevel is een der oudste in Slovenië en het binnenplein is in de zomer meermaals de plaats voor kunstfestivals, wijngerelateerde evenementen of middeleeuwse historische nabootsingen. De aangrenzende barokkerk van Sint-Pieter en Paulus is een replica. De kerk was totaal vernield tijdens een bombardement in 1945 en deed tijdens het communistische regime dienst als postkantoor. Na de onafhankelijkheid werd het gebouw vlug in al zijn glorie hersteld.
Ptuj is ook bekend voor zijn wijnstreek. De oude kelders van de wijnkelder van Pullus kan je op geregelde tijdstippen een bezoekje brengen. Je komt hier de grootste en oudste vaten uit Slovenië tegen. Heel wat kelders zijn echte kunstpareltjes met uit hout gesneden figuren zoals een levensgrote Bacchusfiguur. Ze worden nu niet meer gebruikt, maar zijn voor de helft met water gevuld. Hierdoor gaan ze niet ten onder aan houtrot en zouden ze te allen tijde nog inzetbaar zijn. Ook ga je in de kelders door een ware wijntijdlijn. De collectie vintagewijnen gaat zelfs terug tot 1917. Geen paniek, gewoon proeven van de huidige domeinwijnen zit er ook in.
Alle info: www.ptuj.si
Om af te sluiten ook nog iets over bier. Hiervoor kan je best een bezoek brengen aan het Eco Museum over de hopteelt en beerindustrie in Zalec, ongeveer drie kwartier rijden vanaf Maribor. De “Lower Savinja”-vallei is de bakermat van de hopindustrie, hop door de plaatselijke bevolking ook wel eens het groene goud genoemd. Het museum is gelegen in een vier verdiepingen hoge, oude droogplaats van hop. Je kan hier de schakel tussen het verleden, heden en de toekomst van de hopcultuur ontdekken. Het museum opende zijn deuren in 2009 en staat midden tussen de hopvelden. Je vertrekt op de bovenste verdieping met een zwart-witfilm over een periode in de jaren ’60 toen het hopplukken nog een bezigheid was die tijdelijk een migratie van duizenden seizoenarbeiders en -arbeidsters met hun gezin in de hand werkte. In feite zie je een zelfde beeld als de film in het hopmuseum van Paddock Wood in Kent, Engeland, toen duizenden gezinnen uit Londen tijdens de pluk met de trein naar de Kentse hopvelden trokken.
Het museum geeft je verder nog een uitgebreide kijk op de geschiedenis van het brouwen en eindigt met de geschiedenis van Simon Kukec, de stichter van het lokale bier. Proeven van het gerstenat doe je op de benedenverdieping na de toer en in de zomerperiode is er nog de leuke “Fountain of Green Gold”. Het is de eerste bierfontein in de wereld, je koopt een bekerglas en je kunt tot vijf types bier proeven, telkens een deciliter! Wij hadden pech, in maart is de fontein nog niet werkzaam.
Alle info: www.ekomuzej-hmelj.si – voor de vluchten naar Maribor: www.flyvlm.com
Nog een geruststelling tot slot, met Engels kom je een heel eind op weg in het land.
