De World Heritage Site van de Unesco heeft bijna 1000 sites op zijn lijst. Op dit ogenblik vind je er in Groot-Brittannië ongeveer 30 van. Zij maken deel uit van het cultureel en natuurlijk erfgoed.
In Noord-Engeland, ruwweg tussen Schotland en Engeland kan je niet naast “Hadrian’s Wall” kijken, die sinds 1987 is toegevoegd aan de Unesco lijst.
Hadrianus kwam in Rome aan de macht als keizer in 117 V. C. Hij was een uiterst intelligent leider met een massief geheugen. Het doet de ronde, dat hij al zijn officieren bij naam zou gekend hebben. Hij was niet alleen een groot militair, vooral inzake strategie op het slagveld, hij had ook een enorm talent voor kunst en design. Bovenal was hij geobsedeerd door bouwen. In 120 V. C. komt hij in Groot-Brittannië aan. Snel begint hij hier aan zijn grootste en ongelooflijke ingenieursuitvoering: zijn Noordelijke Britse Muur. In zijn biografie zou als eerste zin gestaan hebben: “Scheidt de Romeinen van de Barbaren”. Er was geen echte natuurlijke grens daar in het Noorden en de Romeinen hadden wel schrik van de verschillende Schotse stammen aan de andere zijde. Toch was dit niet het enige motief. Er waren er nog andere. Het was ook goed om het grensverkeer te controleren en zo de handel naar zich te trekken. Kortom, dit grote psychologische effect toonde een symbool van macht, controle, kennis en discipline.
De Muur kwam er op het smalste punt in Noord-Engeland, was ongeveer 80 mijl (130 km) lang en begon in het oosten in wat nu de voorgemeenten zijn van het huidige Newcastle tot in het westen bij de monding van de Solway Firth. Alleen de rivier de Tyne in het oosten kwam een beetje in aanmerking als hulp voor een natuurlijke grens. De constructie werd gebouwd volgens de Romeinse bureaucratie in een van de desolaatste landschappen in het Noorden. Men had totaal geen interesse voor de zware moeilijkheden die het onherbergzame terrein met zich mee bracht.
Gedurende 10 jaar werd er door 10.000 man aan gewerkt. Meer dan 4 miljoen ton stenen werden met de hand of met het paard versleept. De oostzijde was over een lengte van 72 km totaal uit steen gemaakt, terwijl men aan de westkant constructies met turf probeerde, gesteund door 12 meter diepe grachten. Het gevaar aan de oostkant was groter, dacht men. Ongeacht het terrein, plaatste men om de mijl een zogenaamd “Milecastle”, een minifort, bemand door een groepje soldaten. Tussen elk Milecastle kwamen er dan nog eens twee uitkijkposten.
Af en toe maakte men enkele km achter de muur nog plaats voor echte garnizoendorpen. Je vindt er hier in Noord-Engeland ook enkele prachtige overblijfselen van na jaren hardnekkig graven.
Een mooi voorbeeld is Housesteads Roman Fort. Hier lag een garnizoen van 1000 soldaten. Het wordt uitgebaat door English Heritage en heeft een mooi museum. Je wordt er geconfronteerd met de ruïnes van de barakken der soldaten, over het hospitaal tot de beroemde latrines (zie ’t Periodiekske – editie 18 van 25 oktober 2011 – “Flushed with Pride”) Er staat bij: “Multi seat latrine”, waar de soldaten broederlijk naast elkaar zaten met onder hen het fameuze drainagesysteem.
Enkele km verder is er Vindolanda. Dit domein is in privéhanden en je ziet er naast het Romeinse fort ook nog de restanten van het omliggende dorp, waar handelaars van overal zich vestigden. Hier doet men nog constant verder met opgravingen.
Vele delen van de Muur zijn verdwenen. Ofwel werden ze gebruikt om wegen aan te leggen, kerken te bouwen, of werden ze later gebruikt door lokale boeren voor uitbreiding van hun eigendom.
Af en toe kom je nog een intact stuk tegen, dat als een slang over het woeste landschap trekt. Vele wandelpaden komen erop uit. Het is echter nuttig om zeer warm gekleed te zijn, want de weergoden veranderen er dikwijls van karakter.
