Interview met Ventilateur over full album ‘Hoofdplaat’: “Die plaat is gewoon een cocon!”

Het instrumentale Brugse trio VENTILATEUR bracht in 2019 een veelbelovende titelloze EP uit. Langzaam werden plannen gesmeed om een eerst full album op te nemen. De coronapandemie zorgde er voor dat die plannen iets naar achter werden geschoven, maar het leverde meer tijd en focus op om de muziek te laten groeien. In april 2021 trokken ze uiteindelijk ‘de studio’ in om hun debuutplaat op te nemen. Er werd gekozen om niet in een klassieke studio te kruipen, maar om een week lang in een landhuis te hokken in een klein stadje in Zeeuws Vlaanderen: Hoofdplaat. Het werd meteen ook de titel van hun eerst full album.

Voor deze plaat ging de band op zoek naar de meest onversneden en pure vorm van zichzelf. Dit levert minimalistische en gestileerde composities op die innerlijke rust uitstralen. Simpele maar catchy gitaarlijnen, geraffineerde baspartijen en uit gepuurde  drumgrooves vormen de hoofdingrediënten van deze filmische en melancholische plaat.

Hun aanstekelijke mix van jazz, post-rock en instrumentale soul levert een uniek en meeslepend geluid op dat doet denken aan groepen als Khruangbin en dichter bij huis Dans Dans.

Producer van dienst is Jeff Claeys, die onder meer al platen van Millionaire, The Van Jets, Isolde Lasoen voor zijn rekening nam en ook de nieuwe plaat van Zwangere Guy zal producen.

Allkinds sprak met drummer Iben Stalpaert over hun ‘Hoofdplaat’.

De groepsnaam is toch wel apart. Misschien wel ontstaan op een zwoele zomerdag, toen er veel vraag was naar ventilators?

“Het logo van een vorig project was een ventilator. Het logo is uiteindelijk verdwenen, maar de naam Ventilateur bleef overeind.  We wilden iets simpel, maar ook iets West-Vlaams, iets dat evengoed in de Franse taal kon geïnterpreteerd worden.  We vinden het leuk om woordspelingen toe te passen met woorden die in meerdere talen hetzelfde betekenen.”

Met de albumtitel kan je 2 richtingen uit, een (vinyl)plaat opleggen of naar een stadje in Zeeuws Vlaanderen trekken.

“Het album is opgenomen in Hoofdplaat, in een landhuis.  Een verademing, de donkere studio verlaten naar een aangename plek met veel licht.  We wilden in onze eigen cocon blijven, in ons eigen hoofd, vandaar dat Hoofdplaat een dubbele betekenis heeft.”

Een unieke sound op deze plaat, waardoor jullie erin slagen om jullie te onderscheiden van het massale muzikale aanbod.

“ We doen ons ding en het is fijn om dat te horen. Maar niets houdt ons tegen om volgende keer een hele andere plaat te maken.

We willen iets vertellen op een filmische wijze, de melodie is heel concreet.  Soms gaan we fragmentarisch te werk en proberen we alles aan elkaar te koppelen tot één verhaal.  Jeff Claeys denkt soundgewijs bijzonder mee, alles wat je op de plaat hoort, is het huis op zich.  We wilden niet dat het klonk als in een studio.  Muzikaal streven we naar perfectie maar soundgewijs streven we naar textuur.”

De coverfoto is doordrongen met een roestachtige kleur, ik herken vaag een stoel en een tafel.

“Een zeer huiselijk beeld, een soort cocon.  Het gevoel om doorheen je trui naar de keukentafel zitten te kijken, vanuit je eigen cocon maar toch binnenshuis.  Hoofdplaat is in een huis opgenomen, het is iets zeer huiselijk en met een warme kleur. Vandaar die warme tinten.  De inner sleeves zijn de foto’s van het huis waar we opgenomen hebben.  De achterkant is iemand die zich uit een poncho probeert te wurmen.  Het is weerom dat ‘cocon verhaal’.”

Het zijn composities die rust uitstralen, was dat ook steeds de bedoeling?

“Eigenlijk wel.  Qua composities was het een zoektocht naar simpliciteit, eerlijkheid en oprechtheid maar ook naar warmte, waarbij we die cocon terug willen duiden. Denk maar aan een kind in een buik, heel oprecht, dichtbij en warm, heel eerlijk, heel puur.  We trachten een pure emotie weer te geven naar het publiek toe.

De gitaar benadert de melodie eerder als een operastem.  Je kan maar één noot tegelijkertijd spelen en that’s it.”

De elektrische gitaar klinkt soms zeer Spaans akoestisch!

“Inderdaad.  In bepaalde nummers zitten er ook stukjes akoestische gitaar in.  De taak van Jeff was om het zo subtiel in elkaar te laten overgaan.”

De songtitels, op het eerste zicht een mengelmoes van Nederlandstalig en internationaal, ook wat Oosters klinkend.

“Hier spelen we weer graag met de taal, en wij kunnen dit enkel maar uiten via de titels. Titels zijn soms verbasterde West-Vlaamse woorden, die eigenlijk heel exotisch klinken.”

‘Meshnada’ gaat voor de real sound en zou geïnspireerd zijn op tango.

“We hebben het nummer niet geschreven met als doel er een tango nummer van te maken.  We vertrokken vanuit een melodie, waarvan we vonden dat het iets zwoels nodig had, waarbij wij dan de muziek meer linkten aan een tango.

De clip visualiseert een gevecht tussen een stier en een toreador.  We laten ons hiervoor omringen door zeer creatieve mensen.”

‘Nectar’ boezemt iets statig en strijdvaardig in.

“Het gaat over een mierenkolonie, waarbij de koningin bevrucht moet worden door het mannetje.  Het mannetje van een ander nest, wordt begeleid door een gigantische kolonie mieren. Het mannetje weet niet of hij dat gaat overleven.  Misschien valt heel die kolonie hem aan of misschien helemaal niet en komt hij toch tot bij de koningin. Maar misschien ziet die koningin het helemaal niet zitten… Vandaar dat er een soort strijd of dodenmars in de muziek weerklinkt.  Het verhaal van een mier die op weg is naar de koningin.”

Was er ruimte voor improvisatie?

“Live is er altijd wel plaats voor improvisatie, alhoewel dat het meer en meer uit onze set aan het verdwijnen is.  We willen een duidelijk beeld van onze muziek afleveren aan de mensen.  Improvisatie is altijd leuk, maar je kan niet altijd kwaliteit garanderen.  We zijn ook niet iedere dag dezelfde mens. Dus nemen we daar meer afstand van.”

Kan ‘Eb’ geassocieerd worden met natuurlijke elementen, zoals water?  Het lijken wel kosmische, onderzeese geluiden in de intro.

“Het nummer voelde aan als een constante, iets van wat komt en gaat, iets dat blijft evolueren.”

‘Lawine’, lawinegewijs een versneld ritme en een rocktint op het einde

“Alle nummers zijn zeer teasing, we barsten nooit echt los, zeer gecontroleerd.  ‘Sherpa’ daarentegen zoekt wel die grens op , iets al dan niet inlossen.”

Het nummer ‘Hoofdplaat’ zou bijzonder goed passen als tune van een Amerikaanse jaren ‘80 serie.

“Deze titeltrack is ontstaan in het stadje Hoofdplaat zelf, tijdens nachtelijke jamsessies.  Er zit iets van hip hop, oldschool in.  Het kwam er allemaal heel natuurlijk tot stand.”

En eindelijk kan en mag live spelen terug!

“Als mensen de plaat kopen is het altijd super, maar die interactie met het publiek te voelen gaat boven alles.  De première is op 25 maart in het Cactus Muziekcentrum.”

 

Albumrelease  18 maart

 

Tekst: Peter Minnebo.