Zoals de vorige jaren, voor de periode rond 11 november, maakten we een ritje rond enkele CWGC begraafplaatsen in de Westhoek. Reporter en fotograaf volgden geen speciaal toerpatroon, we wisten wel waar we van start gingen, maar overal vind je wel iets over de Eerste Wereldoorlog en gewapend met onze mappen, boeken en cursussen over die materie trokken we onder een stralende oktoberzon de velden rond Ieper in.
Onze start was Polygon Wood. We hadden wel wat moeilijkheden om de locatie te vinden, we volgden de wegbeschrijving van de CWGC sheet maps, die ons echter via Ieper over de drukke N8 stuurde, voorbij het Bellewaerde pretpark. Hier zijn echter geen groene CWGC tekens te vinden. Je rijdt veel beter via het dorp van Zonnebeke, waar je in het centrum genoeg wegwijzers naar het bos vindt.
Op de smalle weg zijn er enkele parkeerstroken, dikwijls bezet door bussen van Battlefield Tours, waar je je wel kan tussenwringen. Aan de ene zijde is er het kleine Polygon CWGC, een onregelmatige begraafplaats in de frontlinie met 107 slachtoffers, velen Nieuw-Zeelanders. Aan de andere zijde van de laan kom je via een dreef uit op een kunstmatige heuvel, een oude schietstand van voor 1870, waar een monument ter ere van de 5de Australische divisie staat. Van op deze heuvel (Butte genaamd) heb je een mooi uitzicht op Buttes New British CWGC. Onder de 2108 slachtoffers, meer dan 81 % ongeïdentificeerden. Dit gebied was een trainingsveld voor de oorlog en de zerken zijn zo geplaatst dat het precies een bataljon is dat wacht op inspectie. Lt. Colonel Alan Scott was bevelhebber van het 56ste Australische bataljon en had er in oktober 1917 drie jaar dienst opzitten, wanneer hij ’s anderdaags met verlof zou gaan. Met zijn opvolger Lt. Colonel Turnbull was hij op verkenning in het bos, wanneer beiden door een Duitse sluipschutter werden neergekogeld. Beiden liggen hier begraven.
Aan de achterzijde is er het “New Zealand Memorial” met de namen van 383 vermiste Nieuw-Zeelanders zonder graf. Het gedenkteken is van de hand Van Charles Holden, die ook menig station van de Londense ondergrond creëerde.
Van hieruit trokken we richting Zillebeke. Een goede stop voor een etentje vind je anderhalve kilometer voor Zillebeke, op de Komenseweg, dicht tegen de Zillebeekse vijver. De Steenen Haene, een restaurant in hoevestijl met een geweldig lekkere keuken en een excellente en vriendelijke bediening. Probeer er eens het “Menu Du Terroir” en je bent een uurtje of twee zoet!
Uitwaaien kun je doen op Railway Dugouts Burial Ground CWGC. Deze begraafplaats draagt de stempel van de beroemde architect Sir Edwin Lutyens. Het is een grote, wijde begraafplaats met mooie tuinarchitectuur. We vinden er 2459 graven. Hier ligt de jonge officier Frederick Youens, die een VC (Victoria Cross) kreeg, na gevechten op Hill 60. Ook twee broers uit een Canadees regiment liggen hier naast elkaar. Reginald en Frederick Wild vind je dicht bij de ingang, liggende in een grote cirkel.
Richting Zillebeke kom je eerst Blauwpoort Farm CWGC tegen, de huidige boerderij is privaat, maar je kan gerust naast de omwalling van de begraafplaats parkeren. Blauwpoort telt 90 zerken.
Te Zillebeke vind je op het burgerlijke kerkhof een in het oog springende en merkwaardige zerkenreeks. Deze CWGC begraafplaats wordt wel eens het aristocratenkerkhof genoemd. Velen die hier liggen, zijn hogere officieren van adel en je vindt er ook speciale gedenktekens. Gewoon de namen en teksten op de zerken lezen, is al de moeite. Binnen in de kerk zouden er ook nog verschillende herdenkingsplaten staan, maar naar Belgische gewoonte was de kerk weer potdicht.
Juist buiten Zillebeke vonden we ook nog Larch Wood (Railway Cutting) CWGC. Je moet hier wel de spoorweg Ieper-Menen kruisen over een landbouwersweg en opgepast er zijn geen slagbomen!
Je hebt hier een mooi zicht, zowel op de torens van Ieper, heuvel 60 (Hill 60) als op Zillebeke. Hier ligt Lt. John Eden. Hij was de broer van Sir Anthony Eden, de latere eerste minister in Engeland.
Een laatste bemerking: op de terugweg stopten we nog bij Bard Cottage CWGC. Deze begraafplaats ligt langs de zeer drukke weg Ieper-Boezinge en de impact van het milieu op de zerken kan je hier heel goed zien. Ze zijn veel grijzer dan op de rustige plaatsen en inscripties komen ook minder tot uiting.
